پس از اقدام به بارداری و مثبت شدن نتیجه آزمایش، شور و حال زوجین دیدنی می شود. در تمامی دوره نه ماهه تا متولد شدن نوزاد، مادر و پدر برای خرید لباس کودک، آماده کردن اتاق و غیره تلاش خود را به کار می گیرند تا بهترین شرایط را برای به دنیا آمدن فرزند خود مهیا کنند. اما شاید مهم ترین مساله ای که می تواند ذهن والدین را به خود مشغول کند، نوع تولد نوزادشان است. اغلب زنان به دلیل ترس از دردی که هنگام زایمان طبیعی باید متحمل بشوند، ترجیح می دهند زایمان سزارین برایشان در نظر گرفته شود. سزارین نوعی جراحی است که با ایجاد برشی در ناحیه زیر شکم، خارج شدن نوزاد را میسر می کند. اما آیا همه مادران می توانند بدین صورت نوزاد خود را متولد کنند؟ این شیوه چه معایب و مزایایی دارد ؟ ممکن است خطری متوجه مادر و فرزند شود یا خیر ؟ در این مقاله از سایت دکتر الهه ثناگو بهترین متخصص زنان و زایمان تهران تصمیم داریم تمام آنچه نیاز است در این باره بدانید را با زبانی ساده توضیح دهیم. پیشنهاد می کنیم اگر در دوران بارداری هستید برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه تا انتهای مقاله ما را همراهی کنید.
زایمان سزارین چیست؟
در ابتدا باید توضیحی مختصر از فرآیند جراحی برای شما شرح دهیم تا با دیدی بازتر به این مبحث نگاه کنید. از جمله روش های متداول تولد نوزاد در دنیا سزارین است اما در کشورهای مختلف میزان داوطلبین این نوع از زایمان کاملا متفاوت می باشد. در طی این پروسه، برشی در ناحیه شکم زده می شود و با دخالت مستقیم دکتر زنان در اتاق عمل نوزاد را می توان خارج کرد. مزیت این نوع از زایمان در این است که از پیش از پروسه دکتر قادر است تاریخ دقیقی برای انجام آن در نظر بگیرد. بنابراین برنامه ریزی های والدین برای به دنیا آمدن فرزندشان به راحتی پیش می رود. در مقابل، در زایمان طبیعی زمان حدودی تعیین شده و تنها در هنگامی که دردها در فواصل منظم تری رخ می دهند، مادر به پروسه زایمان نزدیک می شود. در شرایط مطلوب، باید با دکتر زنان خود در خصوص بهترین روش برای به دنیا آمدن نوزاد خود گفتگو و مشورت نمایید. این زایمان با وجود مزیت های بسیار، دارای معایبی برای نوزاد و مادر نیز هست که در ادامه این مبحث به آن ها خواهیم پرداخت.
در اتاق عمل زایمان سزارین چه می گذرد؟
برای انجام زایمان لازم است مراحل زیر طی شوند:
- گام نخست : انتخاب نوع بیهوشی یا بی حسی موضعی
برای زایمان سزارین، دکتر زنان با توجه به شرایط مادر یکی از دو نوع بیهوشی عمومی یا بی حسی موضعی را انتخاب می کند. البته اغلب مادران با بی حسی نخاعی برای جراحی آماده می شوند.
- گام دوم : ایجاد برش
برای خارج کردن نوزاد الزامیست برشی به صورت افقی در زیر شکم دقیقا زیر ناف زده شود. سپس پوست، بافت های زیرین و سپس رحم شکافته می شود. در واقع پس از برش پوست، عضلات زیرین و چربی های احتمالی موجود در موضع بریده شده تا دسترسی به رحم و انجام زایمان سزارین فراهم شود.
- گام سوم : خارج کردن نوزاد
در این فاز، دکتر زنان قادر است نوزاد نمایان شده را بیرون آورد و سپس بند ناف بریده می شود تا اتصال مادر و نوزاد از بین برود.
- گام چهارم: تمیز کردن نوزاد
پس از برگرداندن نوزاد و تخلیه مایعات درون دهان، نوزاد توسط کادر حاضر در اتاق عمل کاملا تمیز شده و پس از کنترل وضعیت سلامتی او به قسمت نوزادان فرستاده می شود.
- گام آخر: بخیه
برش های ایجاد شده لایه به لایه به واسطه نخ بخیه جذبی کاملا بهم دوخته می شوند. پروسه در این مرحله به اتمام می رسد.
از نظر متخصص زنان زایمان طبیعی بهتر است یا سزارین ؟
از دیدگاه متخصصان زنان و زایمان ، نمی توان به طور قطعی گفت که زایمان طبیعی بهتر است یا سزارین ؛ زیرا هر روش بسته به شرایط جسمی و پزشکی مادر و جنین انتخاب می شود. زایمان طبیعی معمولاً برای زنانی که بارداری بدون عارضه دارند و شرایط مناسب برای زایمان واژینال فراهم است ، گزینه ای ایمن و قابل توصیه است. از سوی دیگر ، در مواردی مانند قرارگیری نامناسب جنین ، مشکلات فشار خون یا سابقه جراحی رحم ، سزارین می تواند گزینه ای ایمن تر برای مادر و نوزاد باشد. تصمیم گیری نهایی معمولاً پس از بررسی دقیق وضعیت مادر ، جنین و روند بارداری توسط متخصص زنان انجام می شود. مهم ترین نکته ، سلامت مادر و نوزاد است ، نه نوع زایمان. بنابراین توصیه می شود زنان باردار با پزشک خود درباره مزایا ، معایب و شرایط هر روش مشورت کرده و تصمیمی آگاهانه و متناسب با وضعیت شخصی خود انتخاب کنند.
سزارین پر خطر چیست ؟
سزارین پرخطر به وضعیتی گفته می شود که انجام عمل سزارین با احتمال بیشتری از بروز عوارض برای مادر یا نوزاد همراه است. این شرایط معمولاً به دلایل پزشکی خاصی ایجاد می شود که باعث افزایش پیچیدگی جراحی یا خطرات حین و بعد از آن می شود. برای مثال ، زنانی که چندین بار سزارین انجام داده اند ممکن است دچار چسبندگی های داخلی یا نازک شدن دیواره رحم شوند که احتمال پارگی رحم در حین زایمان را افزایش می دهد. همچنین ، سزارین در مواردی که جفت در موقعیت غیرطبیعی قرار گرفته باشد (مانند جفت سرراهی یا جفت چسبنده) می تواند بسیار پرخطر باشد و نیاز به مراقبت های ویژه و گاهی خارج کردن رحم داشته باشد. وجود بیماری هایی مانند فشار خون بالا ، دیابت کنترل نشده ، اختلالات انعقادی یا مشکلات قلبی نیز می تواند ریسک سزارین را افزایش دهد. علاوه بر این ، در سزارین های اورژانسی که به دلیل شرایط اضطراری مانند افت ضربان قلب جنین یا جدا شدن زودهنگام جفت انجام می شوند ، زمان تصمیم گیری کوتاه تر بوده و ممکن است خطراتی برای مادر و نوزاد به همراه داشته باشد. در نتیجه ، سزارین پرخطر نیازمند بررسی دقیق پزشکی ، تجهیزات مناسب و تیم درمانی مجرب است تا ایمنی مادر و نوزاد تضمین شود.
زایمان به صورت سزارین چقدر زمان میبرد؟
به طور معمول ، فرآیند سزارین در بانوان حدود ۴۵ دقیقه به طول می انجامد. پس از تولد نوزاد ، رحم بخیه زده شده و برش های شکم نیز بسته می شوند. با این حال ، در برخی موارد ممکن است شرایط اورژانسی به وجود آید که در این صورت ، نوزاد ممکن است کمتر از ۱۵ دقیقه در سزارین اورژانسی متولد شود.
سزارین چه معایبی دارد؟
- زایمان سزارین نوعی جراحی تهاجمی است بنابراین نیاز است مادر دوره نقاهت تقریبا طولانی را از سر بگذراند تا قوای جسمانی به وی برگشته و جای بخیه ها ترمیم شود. با این حال برای بعضی از مادران تحت هیچ شرایطی نمی توان زایمان طبیعی را در نظر گرفت و مداخلات دکتر زنان برای خارج کردن نوزاد الزامی می شود.
- از دیگر معایبی که سزارین دارد این است که در طول پروسه زن هوشیار نیست و تماس پوستی به واسطه در آغوش کشیدن نوزاد بلافاصله پس از زایمان وجود ندارد.
سایر عوارض سزارین عبارت است از :
- عفونت کردن موضع برش
- خونریزی های واژینال
- لخته شدن خون یا آمبولی
✔ نکته : بدیهی است اگر تحت نظر بهترین متخصص زنان در تهران باشید و در تمام طول مدت بارداری ، وضعیت جسمانی شما کنترل شود می توان امیدوار بود درصد زیادی از این عوارض را تجربه نخواهید کرد. با انتخاب دکتر زنان و زایمان با تجربه، از خطراتی نظیر عفونت و خونریزی پس از زایمان نیز در امان خواهید بود.
فواید زایمان سزارین چیست ؟
- بدیهی است به دلیل عدم هوشیاری، زن درد زیادی در هنگام تولد نوزاد حس نخواهد کرد.
- مدت زمان این پروسه کوتاه است.
- روشی ایمن برای تولد نوزاد محسوب می شود.
- پرولاپس لگنی و اختلالاتی که کف لگن را به دلیل اعمال فشار زیاد برای خروج نوزاد در طی زایمان طبیعی ایجاد می شوند، پس از سزارین رخ نمی دهند.
مزیت سزارین برای نوزاد:
- به علت اینکه در حین زایمان سزارین، برخلاف زایمان طبیعی نوزاد از کانال زایمان عبور نمی کند، احتمال ضربه و تروما رخ نخواهد داد.
- آسیب به نوزاد در هنگام خروج اتفاق نمی افتد.
- اگر نوزاد در حالت عرضی قرار گرفته باشد نمی توان زایمان طبیعی انجام داد چرا که خروج نوزاد بسیار سخت و خطر جانی دارد. بنابراین تنها راه سزارین است.
عوارضی که ممکن است نوزاد با آن پس از سزارین روبرو شود عبارت اند از :
- خطر تاکی پنه نوزاد یا به زبان ساده تر مشکلات تنفسی برای او وجود دارد
- آلرژی و آسم، مشکلات روده ای در نوزدانی که با روش زایمان سزارین به دنیا آمده اند، بیشتر دیده شده است
- تاثیرات داروی بی حسی یا بیهوشی بر نوزاد نیز اثر گذاشته و لتارژی یا بی حالی نوزاد پس از تولد وجود دارد.
چه زنانی باید زایمان سزارین انجام دهند؟
عموما این نوع از زایمان برای مادران با شرایط زیر توصیه می شود:
- بارداری های چند قلویی
- تناسب نداشتن سر نوزاد با لگن مادر
- وجود جفت سر راهی
- قرار گرفتن نوزاد به حالت بریج یا عرضی
- سابقه قبلی زایمان سزارین
سایر دلایل عبارتند از :
- بیماری های قابل انتقال مادر
- بالا بودن وزن نوزاد
- مدفوع کردن جنین در رحم
- پاره شدن رحم
- ابتلای مادر به بیماری قلبی
- ابتلای مادر به فشار خون بالا
زایمان سزارین چقدر زمان میبرد؟
عمل سزارین معمولاً بین 45 تا 60 دقیقه طول می کشد. در ابتدا ، بی حسی نخاعی یا بیهوشی عمومی اعمال می شود ، سپس پزشک برشی در ناحیه زیر شکم و رحم ایجاد می کند تا نوزاد خارج شود. خروج نوزاد معمولاً تنها چند دقیقه زمان می برد ، اما بخش عمده زمان صرف بخیه زدن و ترمیم لایه های داخلی و خارجی شکم می شود. در صورتی که سزارین اورژانسی باشد ، ممکن است روند سریع تر انجام شود. مدت زمان دقیق عمل بسته به شرایط مادر ، وجود چسبندگی ها یا جراحی های قبلی و مهارت تیم پزشکی ممکن است متفاوت باشد.
در چه مواقعی انجام زایمان سزارین برای بانوان ضروری است؟
شرایطی وجود دارد که ممکن است مادران را ملزم به آمادگی برای زایمان سزارین کند. یکی از این موارد ، عدم تناسب سفالوپلویک (CPD) است. در این حالت ، سر یا بدن نوزاد برای عبور ایمن از لگن مادر بسیار بزرگ بوده یا لگن مادر بسیار کوچک است و نمی تواند نوزاد با اندازه طبیعی را به صورت واژینال به دنیا بیاورد.
- زایمان سزارین قبلی : زایمان سزارین قبلی نیز از عواملی است که ممکن است بر انتخاب زایمان سزارین تأثیر بگذارد. هرچند زایمان طبیعی بعد از سزارین ممکن است ، اما این گزینه برای همه زنان باردار مناسب نخواهد بود. عواملی چون نوع برش رحم در زایمان قبلی و خطر پارگی رحم می تواند بر این تصمیم اثرگذار باشد.
- بارداری چند قلو : یکی دیگر از دلایل شایع برای زایمان سزارین ، بارداری چند قلو است. در بسیاری از موارد ، دو قلوها را می توان از طریق زایمان طبیعی به دنیا آورد ، اما در صورت بارداری چند قلویی بیشتر از دوقلو ، زایمان سزارین ضرورت پیدا می کند.
- جفت سر راهی : از دیگر دلایل انجام سزارین ، جفت سر راهی است. در این حالت ، جفت در قسمت پایینی رحم قرار گرفته و دهانه رحم را مسدود می کند که عبور نوزاد را غیرممکن می سازد.
- وضعیت عرضی نوزاد : وضعیت عرضی نوزاد نیز زمانی است که نوزاد به جای قرار گرفتن در وضعیت عمودی ، در حالت افقی در رحم قرار دارد و در چنین شرایطی ، زایمان سزارین ضروری است.
- وضعیت بریچ : وضعیت بریچ زمانی است که نوزاد به گونه ای قرار گرفته که ابتدا پاها یا پایین تنه او از رحم خارج می شود. اگر پزشک نتواند نوزاد را از طریق دستکاری به وضعیت طبیعی برگرداند ، سزارین انجام می شود.
برخی مادران نیز به دلیل نگرانی از زایمان طبیعی ، خودشان درخواست سزارین می کنند. با این حال ، توصیه می شود اگر قصد بارداری های متعدد دارید ، سزارین انتخاب مناسبی نیست ، زیرا سزارین های مکرر ممکن است خطراتی مانند ، مشکلات جفت و خونریزی شدید را به همراه داشته باشد و در موارد شدید ممکن است نیاز به جراحی هیسترکتومی (برداشت رحم) باشد.
زایمان سزارین پر خطر چیست؟
در برخی موارد نادر ، سزارین ممکن است برای بانوان بسیار پرخطر باشد و این خطر در حین زایمان مادر را همراهی کند. در چنین شرایطی ، رعایت ممنوعیت های دوران بارداری با دقت و حساسیت بسیار بالا ضروری است. به عنوان مثال، بانوانی که به بیماری هایی مانند دیابت ، فشار خون بالا و غیره مبتلا هستند ، باید به طور ویژه تحت نظر قرار بگیرند ؛ چراکه این بیماری ها می توانند ریسک زایمان پرخطر را افزایش دهند. در این شرایط ، زایمان به عنوان سزارین اورژانسی شناخته می شود. سزارین اورژانسی ممکن است به دلایل مختلفی از جمله بروز تغییرات در مایع آمنیون یا نیاز به انجام زایمان به دلایل پزشکی قبل از زمان مقرر انجام شود. تشخیص و مدیریت این موارد نیاز به تخصص و تجربه دارد و به همین دلیل ، بهترین جراح و متخصص زنان ، با بهره گیری از دانش و مهارت های خود می تواند در این مواقع به مادران کمک کند و بهترین تصمیم را بگیرد. در نهایت ، هدف اصلی تضمین سلامت مادر و نوزاد در تمامی مراحل زایمان است.
نحوه خوابیدن بانوان بعد از زایمان سزارین
یکی از نکات مهم بعد از زایمان سزارین ، نحوه خوابیدن بانوان است. برای جلوگیری از فشار و آسیب به محل برش ، خوابیدن به پشت توصیه می شود. حتی زمانی که احساس راحتی می کنید ، خوابیدن به هر دو پهلو نیز می تواند مناسب باشد، اما باید توجه داشته باشید که در حین بلند شدن هیچ فشاری به بخیه ها وارد نشود. اگر فشار خون شما بعد از زایمان کنترل نشده باشد ، خوابیدن به پهلو گزینه مناسبی خواهد بود. این روش خواب می تواند به کاهش فشار بر ناحیه برش کمک کند و احساس راحتی بیشتری را برای شما فراهم آورد. همچنین ، استفاده از بالش های حمایتی ممکن است به بهبود وضعیت خواب کمک کند و فشار اضافی را کاهش دهد. در هر صورت ، مهم است که به نیازهای بدنی خود توجه کنید و در صورت بروز هرگونه درد یا ناراحتی ، با پزشک خود مشورت کنید. رعایت این نکات می تواند به تسریع روند بهبودی شما کمک کند و تجربه بهتری از دوران پس از زایمان را فراهم آورد.
کلام آخر
درست است مادر می تواند برای نوع زایمان خود تصمیم گیری نماید اما بهتر است انتخاب از میان زایمان سزارین یا طبیعی را به متخصص زنان و زایمان بسپارید. با توجه به شرایط جسمانی مادر و محل قرارگیری جنین از طریق سونوگرافی های سه ماهه مادر، دکتر می تواند به درک صحیحی برسد تا ایمن ترین نوع زایمان برای مادر و نوزاد اتخاذ شود. بنابراین در پایان توصیه می کنیم که بر نوع خاصی از زایمان به دلیل ترس و نگرانی از نحوه تولد نوزادتان پافشاری نکرده و به پزشک خود اعتماد نمایید.
آخرین دیدگاه ها